The AI we all deserve

21-12-2024

De AI die we verdienen: een visie op ethische en inclusieve technologie
In het artikel The AI We Deserve beschrijft Evgeny Morozov een toekomst waarin artificiële intelligentie niet slechts een technologische vooruitgang is, maar een tools die onze waarden en maatschappelijke behoeften weerspiegelt. Terwijl generatieve AI momenteel de wereld transformeert, benadrukt Morozov dat het tijd is om kritisch te reflecteren op de vraag welke AI we echt willen – en verdienen. Hoe kan AI eruitzien die recht doet aan de diversiteit, rechten en waardigheid van de mensheid?

De AI die we verdienen: ethisch en rechtvaardig
Een AI die we verdienen, zou niet uitsluitend ontworpen mogen zijn om winst te maximaliseren of markten te domineren. In plaats daarvan moet deze technologie onze sociale waarden centraal stellen. Dit betekent dat AI rechtvaardig moet zijn en geen discriminatie of vooroordelen mag versterken. Het trainen van AI-modellen op diverse datasets is cruciaal om ervoor te zorgen dat ze even effectief zijn voor verschillende bevolkingsgroepen, ongeacht afkomst, gender of sociale klasse.

Daarnaast moet ethiek verankerd zijn in elke stap van de ontwikkeling van AI. Dit houdt in dat systemen ontworpen worden met privacybescherming als prioriteit en dat gebruikers volledige controle hebben over hun data. Transparantie speelt hierbij een sleutelrol: mensen moeten begrijpen hoe AI tot beslissingen komt en welke impact deze beslissingen hebben.

Hoe ziet deze AI eruit?
De AI die we verdienen, is meer dan een geavanceerd technologisch hulpmiddel. Het is een systeem dat ons helpt om maatschappelijke uitdagingen op te lossen en collectieve vooruitgang te boeken. Denk aan AI die gezondheidszorg toegankelijker maakt door diagnoses sneller en goedkoper te stellen, of aan systemen die onderwijs personaliseren en daarmee kansenongelijkheid verminderen.

Daarnaast kan een dergelijke AI bijdragen aan duurzaamheid, bijvoorbeeld door energieverbruik te optimaliseren of milieu-impact te voorspellen. Deze AI is niet gericht op individuele consumptie, maar op collectieve voordelen, waarbij de focus ligt op het verbeteren van het leven van iedereen, niet alleen van degenen die zich de technologie kunnen veroorloven.

De weg naar de AI die we verdienen
Om deze visie te realiseren, zijn er enkele fundamentele stappen die we als samenleving moeten nemen. Ten eerste moeten beleidsmakers regelgeving opstellen die waarborgt dat AI transparant, eerlijk en ethisch wordt ontwikkeld. Dit vraagt om onafhankelijke controlemechanismen die bedrijven verantwoordelijk houden voor de impact van hun technologieën.

Ten tweede moeten we investeren in onderwijs en bewustwording, zodat burgers beter begrijpen hoe AI werkt en hoe het hun leven beïnvloedt. Alleen met een geïnformeerde samenleving kunnen we gezamenlijk besluiten nemen over de rol van AI.

Ten slotte vraagt de AI die we verdienen om een democratische benadering van technologie. Dit betekent dat de ontwikkeling en toepassing van AI niet mogen worden gecontroleerd door een kleine groep grote techbedrijven. In plaats daarvan moeten gemeenschappen, overheden en onafhankelijke organisaties betrokken worden bij beslissingen over hoe AI wordt ingezet.

Conclusie: Een gezamenlijke verantwoordelijkheid
De titel The AI We Deserve roept niet alleen op tot reflectie, maar ook tot actie. Welke AI we uiteindelijk krijgen, hangt af van de keuzes die we vandaag maken. Door technologie te richten op maatschappelijke vooruitgang en inclusie, kunnen we een AI bouwen die niet alleen slim is, maar ook rechtvaardig en mensgericht. Het is aan ons, als individuen en als samenleving, om deze toekomst actief vorm te geven. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat AI een kracht wordt die de mensheid werkelijk ten goede komt.